Agriculture and Rural Development

       
ರುದ್ರ ಗೌಡ ಅಡಿಕೆ ತೋಟಗಳು ಹಾಗೂ ಭತ್ತದ ಹೊಲಗಳ ನಡುವೆ ಮುನ್ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರ ಸೊಂಟಕ್ಕೆ ಕಟ್ಟಿದ್ದ ಮರದ ಕೊಕ್ಕೆಯಲ್ಲಿ ಹರಿತವಾದ ಕತ್ತಿ ನೇತಾಡುತ್ತಿತ್ತು. ಅವರೊಂದಿಗಿದ್ದ ತಂಡದ ಗುರಿ ಉತ್ತರಕನ್ನಡದ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಹುಕ್ಲಿ ಹಳ್ಳಿಯ ಕಾಡಿನೊಳಗಿನ ಹುಲಿದೇವರ ತಾಣ ತಲಪುವುದು.

“ನಮ್ಮ ಹುಲಿದೇವರು ನಮ್ಮನ್ನು ಕಾಯುತ್ತಾರೆ. ಈ ದೇವರಿಗೆ ಎಷ್ಟು ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಾಯಿತೋ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ. ನಾವಂತೂ ಕಳೆದ ಒಂದು ನೂರು ವರುಷದಿಂದ ಹುಲಿ ದೇವರಿಗೆ ಪೂಜೆ ಮಾಡುತ್ತಲೇ ಇದ್ದೇವೆ” ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ರುದ್ರ ಗೌಡ.

ಕಾಡು ಹತ್ತಿರವಾಯಿತು. ಒಂದರ ಪಕ್ಕ ಇನ್ನೊಂದು ದಟ್ಟವಾಗಿ ಬೆಳೆದ ಮರಗಳು. ಅಲ್ಲಿ ಕಾಲಿಗೆ ಚಪ್ಪಲಿ ಹಾಕಿಕೊಂಡು ಓಡಾಡಬಾರದು. ಬರಿಗಾಲಿನಲ್ಲಿ ಕಾಡಿನೊಳಕ್ಕೆ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ನಿಗೂಢ ಕಾಡುಲೋಕದ ಅನಾವರಣ. ನೆಲಕ್ಕೆ ಬಿದ್ದು ಒಣಗಿ ಕಪ್ಪಾದ ಎಲೆಗಳ ಮೆದುವಾದ ನೆಲಗಂಬಳಿ. ಒಂದಾದ ಮೇಲೊಂದರಂತೆ ಹಾಡುವ ಹಕ್ಕಿಗಳ ಗಾಢ ಕೂಗಿನ ಗಾನಲೋಕ. ಹಕ್ಕಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಸ್ಪರ್ಧೆಗೆ ಬಿದ್ದಂತೆ ಚೀರಿಡುವ ಸಿಕಾಡಗಳ ಸದ್ದು. ತಮ್ಮ ಲಕ್ಷಗಟ್ಟಲೆ ಎಲೆಗಳ ಚಾವಣಿಯಿಂದ ಬಹುಪಾಲು ಸೂರ್ಯನ ಬೆಳಕಿಗೆ ತಡೆಯೊಡ್ಡುವ ೪೦ ಅಡಿ ಎತ್ತರದ ಮರಗಳು.

ಅಷ್ಟರಲ್ಲಿ ಎದುರಾಯಿತು ಇಳಿಜಾರು ನೆಲ. ಪಕ್ಕದಲ್ಲೇ ಬೃಹತ್ ಮರಗಳ ಬೇರುಗಳ ಮೇಲಿಂದ ಜಿಗಿದು ಓಡುತ್ತಿರುವ ನೀರಿನ ಝರಿ. ಅದರ ಪಕ್ಕದಲ್ಲೇ ಸುಮಾರು ಒಂದಡಿ ಎತ್ತರದ ಕಲ್ಲಿನ ಹುಲಿಯ ಮೂರ್ತಿ. ಸುತ್ತಲೂ ಗಿಡಗಂಟಿಗಳು. ಹುಲಿದೇವರ ಪದತಳದಲ್ಲಿ ಮಳೆನೀರಿನಲ್ಲಿ ನೆನೆದುನೆನೆದು ಕಪ್ಪಾದ ಎರಡು ತೆಂಗಿನಕಾಯಿಗಳು. ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಕಂಚಿನ ಹುಲಿದೇವರ ಮೂರ್ತಿ; ಅದಕ್ಕೆ ಉದ್ದಬಾಲ ಹಾಗೂ ಕಂಚಿನ ಪುಟ್ಟ ಆನೆಯ ತಲೆಯ ಮೇಲೆ ಎತ್ತಿ ಹಿಡಿದ ಪಂಜ.

“ಇದು ನಮ್ಮ ಹುಲಿದೇವರು” ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ತಗ್ಗಿದ ಸ್ವರದಲ್ಲಿ ರುದ್ರ ಗೌಡ. “ನಮಗೆ ಹುಲಿದೇವರಲ್ಲಿ ಅಗಾಧ ನಂಬಿಕೆ. ಹುಲಿದೇವರಿಗೆ ತೊಂದರೆ ಆಗಬಾರದೆಂದು ನಾವು ಇಲ್ಲಿ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಕಾಡಿನಿಂದ ಏನನ್ನೂ ಒಯ್ಯುವುದಿಲ್ಲ. ಈ ನಿಯಮ ಮುರಿದರೆ ಹುಲಿದೇವರು ನಮ್ಮ ಹಳ್ಳಿಗೇ ಬರುತ್ತಾರೆ” ಎಂಬುದು ರುದ್ರಗೌಡರ ವಿವರಣೆ.

       
ಆನೆಗಳನ್ನು ಕೃಷಿಜಮೀನಿನಿಂದ ಓಡಿಸಲಿಕ್ಕಾಗಿ ಮೆಣಸಿನ ಹುಡಿಯ ಹೊಗೆ ಹಾಕುವುದರಿಂದ ತೊಡಗಿ ವಿದ್ಯುತ್ ಬೇಲಿ ನಿರ್ಮಾಣದ ವರೆಗೆ ವಿವಿಧ ವಿಧಾನಗಳು ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿವೆ. ಹಾಗಿರುವಾಗ, ಅಸ್ಸಾಂನ ಒಂದು ಟೀ ಎಸ್ಟೇಟ್ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲೇ ಮೊತ್ತಮೊದಲಾಗಿ ತನ್ನ ಚಹಾ ಹುಡಿಗೆ “ಆನೆಸ್ನೇಹಿ ಚಹಾ” ಎಂಬ ಸರ್ಟಿಫಿಕೇಟ್ ಹಾಗೂ ಆ ಮೂಲಕ ಜಾಸ್ತಿ ಬೆಲೆ ಪಡೆದು ಸುದ್ದಿ ಮಾಡಿದೆ.
ಆ ಚಹಾ ತೋಟದ ಮಾಲೀಕ ತೆನ್ಜಿಂಗ್ ಬೊಡೊಸಾ. ಬ್ರಹ್ಮಪುತ್ರಾ ನದಿ ಕಣಿವೆ ಭೂತಾನಿನ ಬೆಟ್ಟಗಳನ್ನು ಸಂಧಿಸುವಲ್ಲಿ, ರಾಜಕೀಯವಾಗಿ ತಲ್ಲಣದಲ್ಲಿರುವ ಬೋಡೋಲ್ಯಾಂಡ್ ಪ್ರದೇಶದ ಅಂಚಿನಲ್ಲಿದೆ ಆ ಚಹಾ ತೋಟ. ಅದಕ್ಕೆ ಸರ್ಟಿಫಿಕೇಟ್ ನೀಡಿರುವುದು ಯುಎಸ್ಎ ದೇಶದ ಮೊಂಟಾನಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ “ಬ್ರಾಡರ್ ಇಂಪಾಕ್ಟ್ಸ್ ಗ್ರೂಪ್”. ಈ ಯೋಜನೆಗೆ ವೈಲ್ಡ್ ಲೈಫ್ ಫ್ರೆಂಡ್ಲಿ ಎಂಟರ್ಪ್ರೈಸ್ ನೆಟ್ ವರ್ಕ್ಸ್ (ಡಬ್ಲ್ಯು.ಎಫ್.ಇ.ಎನ್.) ಸಹಭಾಗಿತ್ವ. ಇದು ನಿರ್ವಂಶವಾಗಬಹುದಾದ ವನ್ಯಜೀವಿಗಳ ಸಂರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪಡಿಸಲು ಮೀಸಲಾದ ಜಾಗತಿಕ ಸಮುದಾಯ.

ಮೂವತ್ತೊಂದು ವರುಷ ವಯಸ್ಸಿನ ತೆನ್ಜಿಂಗ್ ಬೊಡೊಸಾ ಜಾಗತಿಕ ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಏರಿಬಂದ ಹಾದಿ ಕುತೂಹಲಕಾರಿ. ಅಸ್ಸಾಂನ ಉದಾಲ್ಗುರಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ದಕ್ಷಿಣ ಕಹಿಬಾರಿ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಬೊಡೊಸಾ ಅವರ ವಾಸ. ಅಲ್ಲಿಗೆ ವಿದ್ಯುತ್ ಬಂದು ಕೇವಲ ಮೂರು ವರುಷಗಳಾಗಿವೆ, ಅಷ್ಟೇ! ಅಲ್ಲಿನ ನಿವಾಸಿಗಳು ಸಣ್ಣರೈತರು. ಬೊಡೊಸಾರ ಕುಟುಂಬ ಭತ್ತ ಬೆಳೆಸುತ್ತಿತ್ತು. ಅವರ ತಂದೆಯ ಮದುವೆಯಾದಾಗ ಬಳುವಳಿಯಾಗಿ ಬಂದಿದ್ದವು ಕೆಲವು ದನ ಮತ್ತು ಎಮ್ಮೆಗಳು. ಅವುಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಕೋಳಿ ಮತ್ತು ಆಡುಗಳ ಸಾಕಣೆ. ಅವರ ಕೃಷಿ ಹೊಂಡಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಮೀನುಗಳು. “ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲಿ ಅದೊಂದು ಅದ್ಭುತ ಬದುಕು. ದಿನನಿತ್ಯ ಬೇಕಾಗುವ ವಸ್ತುಗಳ ಖರೀದಿಗಾಗಿ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗೆ ಹೋಗುವ ಅಗತ್ಯವೇ ಇರಲಿಲ್ಲ” ಎಂದು ನೆನಪು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ ಬೊಡೊಸಾ.

       
ನಮ್ಮ ದೇಶದ ಎಲ್ಲೆಡೆಯಲ್ಲಿ ರೈತರ ಆಕ್ರೋಶ ಮುಗಿಲು ಮುಟ್ಟಿದೆ. ಸರಕಾರದ ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯದಿಂದಾಗಿ ಕಳೆದ ಇಪ್ಪತ್ತು ವರುಷಗಳಲ್ಲಿ ಮೂರು ಲಕ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಅಧಿಕ ರೈತರು ಆತ್ಮಹತ್ಯೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿರುವುದೇ ಅವರ ಆಕ್ರೋಶಕ್ಕೆ ಕಾರಣ.

ಕೃಷಿರಂಗದ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿಗೆ ಕಾರಣಗಳು ಹಲವು. ಪ್ರಧಾನ ಕಾರಣ, ಒಳಸುರಿಗಳ (ಬೀಜ, ಗೊಬ್ಬರ, ಕೆಲಸದಾಳುಗಳ ಮಜೂರಿ, ಕೃಷಿಯಂತ್ರಗಳು) ವೆಚ್ಚ ಏರುತ್ತಿದ್ದರೂ ಕೃಷಿ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಬೆಲೆ ಒಂದೇ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿದೆ; ಹಾಗಾಗಿ, ರೈತರ ಸಾಲದ ಹೊರೆ ಜೀವಭಾರವಾಗುವಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿದೆ. ಈ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ, ಕೆಲವು ರಾಜ್ಯಗಳು ತಾವು ರೈತರ ಪರ ಎಂದು ತೋರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಿಕ್ಕಾಗಿ, ಹಲವಾರು ಷರತ್ತುಗಳೊಂದಿಗೆ, ಸಾಲಮನ್ನಾದ ಯೋಜನೆ ಜ್ಯಾರಿ ಮಾಡಿವೆ.

ಇಂತಹ ಸಮಯಕ್ಕಾಗಿ ಕಾದಿರುವ ಕೆಲವು ಕೃಷಿ ಪರಿಣತರು “ಕೃಷಿರಂಗದ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿಗೆ ಕಾರಣಗಳೇನು?” ಎಂದು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಗೆ ತೊಡಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ನೀಡುವ ಕಾರಣಗಳು ಹೀಗಿವೆ: ಹಿಡುವಳಿಗಳ ವಿಭಜನೆ, ಜಾಗತೀಕರಣದ ಬೆನ್ನೇರಿ ಬಂದ ಹೊಸ ಆರ್ಥಿಕ ನೀತಿಗಳಿಂದಾಗಿ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಏರಿಳಿತ, ರೈತರ ಜಮೀನುಗಳಿಗೆ ನೀರಾವರಿಯ ಕೊರತೆ, ಉಗ್ರಾಣಗಳ ಕೊರತೆ, ಕೃಷಿಯ ಒಳಸುರಿಗಳ ಬೆಲೆಯೇರಿಕೆ, ಕಣ್ಣುಮುಚ್ಚಾಲೆಯಾಡುವ ಮಳೆ.

ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಕಾರಣವೂ ಕೃಷಿರಂಗದ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನ ಒಂದು ಮಗ್ಗುಲಿನ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಈ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನ ಮೂಲ ಕಾರಣ ಬೇರೆಯೇ ಆಗಿದೆ. ನಾವೆಲ್ಲ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ, ಹೈಸ್ಕೂಲುಗಳಲ್ಲಿ ಕಲಿಯುತ್ತಿದ್ದಾಗ “ಹಸುರು ಕ್ರಾಂತಿ”ಯನ್ನು ಹಾಡಿ ಹೊಗಳಿದ್ದೇ ಹೊಗಳಿದ್ದು. ಅದು ಆಹಾರದ ಕೊರತೆಯಿಂದ ನಮ್ಮ ದೇಶವನ್ನು ಪಾರು ಮಾಡಿತೆಂದು ಮತ್ತೆಮತ್ತೆ ಬೋಧನೆ. ಈ ಹೊಸವಿಧಾನದ ಕೃಷಿಗೆ ಆಧಿಕ ಇಳುವರಿ ತಳಿಗಳು, ರಾಸಾಯನಿಕ ಗೊಬ್ಬರಗಳು ಹಾಗೂ ವಿಷಭರಿತ ಪೀಡೆನಾಶಕಗಳೇ ಅಡಿಪಾಯವೆಂದು ವಿವರಿಸಲಾಗಿತ್ತು.

ಒಂದು ಕಿಲೋಕ್ಕೆ ರೂಪಾಯಿ ೧.೧೦ ಲಕ್ಷ ಬೆಲೆಯ ಚಹಾ ಬಗ್ಗೆ ಕೇಳಿದ್ದೀರಾ? ಅದುವೇ ಜಗತ್ತಿನ ಅತ್ಯಂತ ದುಬಾರಿ ಚಹಾ. ಅದರ ತವರು ಡಾರ್ಜಿಲಿಂಗಿನ ಮಕೈಬಾರಿ ಟೀ ಎಸ್ಟೇಟ್.

೧೮೫೯ರಲ್ಲಿ ಗಿರೀಶ್ ಚಂದ್ರ ಬ್ಯಾನರ್ಜಿ ಆರಂಭಿಸಿದ ಈ ಎಸ್ಟೇಟಿಗೆ ೧೫೮ ವರುಷಗಳ ದೀರ್ಘ ಇತಿಹಾಸ. ೧,೬೫೦ ಎಕ್ರೆ ವಿಸ್ತಾರದ ಮಕೈಬಾರಿ ಟೀ ಎಸ್ಟೇಟಿನಲ್ಲಿ ಸುತ್ತಾಡುವಾಗ ಅಲ್ಲಿ ಮೂರನೆಯ ಎರಡು ಭಾಗ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ (೧,೧೦೦ ಎಕ್ರೆ) ಅರಣ್ಯವೇ ಕಾಣಿಸುತ್ತದೆ. ಉಳಿದ ಮೂರನೆಯ ಒಂದು ಭಾಗ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ (೫೫೦ ಎಕ್ರೆ) ಮಾತ್ರ, ಅರಣ್ಯದ ನಡುನಡುವೆ ಚಹಾ ಗಿಡಗಳ ಉದ್ಯಾನಗಳಿವೆ. ಇಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಟೀ ಉತ್ಪಾದನೆಯಾಗಲು ಇದುವೇ ಪ್ರಧಾನ ಕಾರಣ, ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಮಕೈಬಾರಿ ಟೀ ಎಸ್ಟೇಟಿನ ಮಾಲೀಕ ರಾಜಾ ಬ್ಯಾನರ್ಜಿ (೭೦).

೧೯೬೦ ಮತ್ತು ೧೯೭೦ರ ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ, ಈ ಎಸ್ಟೇಟಿನಲ್ಲಿ ನೂರಾರು ಎಕ್ರೆ ಕಾಡು ನಾಶ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಅದರ ದುಷ್ಪರಿಣಾಮಗಳು ಕೆಲವೇ ವರುಷಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡು ಬಂದವು. ಭಾರೀ ಭೂಕುಸಿತದಿಂದಾಗಿ, ವ್ಯಾಪಕ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಚಹಾ ಉದ್ಯಾನಗಳು ನಾಶವಾದವು. ಅದಲ್ಲದೆ, ರಾಸಾಯನಿಕ ಪೀಡೆನಾಶಕಗಳ ಅಧಿಕ ಬಳಕೆಯಿಂದಾಗಿ ಅಲ್ಲಿನ ಮಣ್ಣು ವಿಷಮಯವಾಯಿತು. “ಇದರಿಂದ ನಾವು ಪಾಠ ಕಲಿತು, ಕಾಡು ಬೆಳೆಸುವ ದೊಡ್ಡ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಕೈಗೆತ್ತಿಕೊಂಡೆವು” ಎಂದು ವಿವರಿಸುತ್ತಾರೆ ರಾಜಾ ಬ್ಯಾನರ್ಜಿ.

ಜೊತೆಗೆ, ಅಲ್ಲಿ ಬಯೋಡೈನಮಿಕ್ ಕೃಷಿ ಎಂಬ ಸಾವಯವ ಪದ್ಧತಿಯಲ್ಲಿ ಚಹಾ ಗಿಡಗಳ ಕೃಷಿ ಮಾಡುತ್ತಿರುವುದೂ ಅಲ್ಲಿನ ಚಹಾದ ಗುಣಮಟ್ಟ ವೃದ್ಧಿಗೆ ಪೂರಕ. ಡಾರ್ಜಿಲಿಂಗಿನಲ್ಲಿ ಚಹಾದ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ಆರಂಭಿಸಿದ ಮೊದಲನೆಯ ಎಸ್ಟೇಟ್ ಮಕೈಬಾರಿ. “ನಾವು ಕಾಡು ಬೆಳೆಸುವ ಮತ್ತು ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಯ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಜ್ಯಾರಿ ಮಾಡಿದ್ದರಿಂದಾಗಿ ನಮ್ಮ ಟೀ ಎಸ್ಟೇಟ್ ಉಳಿಯಿತು. ಜೊತೆಗೆ, ಜಗತ್ತಿನ ಎಲ್ಲ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಚಹಾಪ್ರೇಮಿಗಳಿಗೆ ನಮ್ಮ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ಇಷ್ಟವಾದವು. ಡಾರ್ಜಿಲಿಂಗಿನ ಇತರ ಟೀ ಎಸ್ಟೇಟಿನವರು ಇದೇ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿದರು. ಹಾಗಾಗಿ, ಈಗ ಡಾರ್ಜಿಲಿಂಗಿನಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲೆಡೆ ಸಾವಯವ ಟೀ ಎಸ್ಟೇಟುಗಳೇ ಇವೆ” ಎಂದು ಮಾಹಿತಿ ನೀಡುತ್ತಾರೆ ರಾಜಾ ಬ್ಯಾನರ್ಜಿ.