Consumers' Forum & RTI

ತಾವು ಸುಂದರವಾಗಿ ಕಾಣಬೇಕೆಂಬುದು ಬಹುಪಾಲು ಜನರ ಬಯಕೆ. ಕೆಲವರಿಗಂತೂ ತಳಕುಬಳುಕಿನ ಶರೀರ ತಮ್ಮದಾಗಬೇಕೆಂಬ ಮಹದಾಸೆ. ತಮ್ಮ ಜೈತೂಕ ಇಳಿಸಲು ಮ್ಯಾಜಿಕ್ ಮಾತ್ರೆ ಬೇಕೆಂಬ ಹೆಬ್ಬಯಕೆ ಇನ್ನು ಕೆಲವರದು.
ಇಂಥವರ ಆಸೆ ತೀರಿಸುವ ಸೋಗಿನಲ್ಲಿ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗೆ ಲಗ್ಗೆಯಿಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ ಕೆಲವು ವಂಚಕ ಉತ್ಪಾದಕರು. ಟಿವಿ ಮಾಧ್ಯಮದ “ಮನೆಯಲ್ಲೇ ಖರೀದಿ ಮಾಡುವ” ಜಾಲದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಇಂಟರ್ನೆಟ್ನ ಜಾಹೀರಾತುಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಉತ್ಪಾದಕರು ನಡೆಸಿದ್ದಾರೆ ತಮ್ಮ ದಂಧೆ.
ಮೈತೂಕ ಇಳಿಸುವ ಮಾತ್ರೆಗಳನ್ನು ಪಥ್ಯದ ಮಾತ್ರೆಗಳು ಅಥಾ ಬೊಜ್ಜು ನಿರೋಧಿ ಔಷಧಿಗಳೆಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇವು ಏನು? ಇವು ಹಸಿವನ್ನು ನಿಗ್ರಹಿಸುವ ಅಥವಾ ಶರೀರದಲ್ಲಿ ಕ್ಯಾಲೋರಿಗಳ ಹೀರುವಿಕೆ ಬದಲಾಯಿಸುವ ಮೂಲಕ ಬೊಜ್ಜು ಕರಗಿಸುವ ಪ್ರಾಕೃತಿಕ ಅಥವಾ ರಾಸಾಯನಿಕ ವಸ್ತುಗಳು. ಆದರೆ ಈ ಮಾತ್ರೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ನಮಗೆ ತಿಳಿದಿರುವುದು ಅತ್ಯಲ್ಪ. ಬೊಜ್ಜು ಕರಗಿಸಲಿಕ್ಕಾಗಿ ವೈದ್ಯರು ಇವನ್ನು ಶಿಫಾರಸ್ ಮಾಡಬಹುದು; ಆದರೆ ಇವು ಮೈತೂಕ ಇಳಿಸುತ್ತವೆ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ಪುರಾವೆಯಿಲ್ಲ. ಈ ಮಾತ್ರೆಗಳನ್ನು ಸೇವಿಸುವವರು ಅಡ್ಡಪರಿಣಾಮಗಳಿಂದ ಸಂಕಟ ಪಡುವುದು ಸಾಮಾನ್ಯ.
ವಿಜ್ನಾನಿಗಳೂ ಇಂತಹ ಮ್ಯಾಜಿಕ್ ಮಾತ್ರೆಗಳ ಹುಡುಕಾಟದಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ. ಕಳೆದೊಂದು ದಶಕದಲ್ಲಿ “ವ್ಯಾಯಾಮ ಮಾತ್ರೆ”ಗಳೆಂಬ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಇಂತಹ ಹಲವಾರು ಮ್ಯಾಜಿಕ್ ಮಾತ್ರೆಗಳು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗ ಬಂದಿವೆ. ವ್ಯಾಯಾಮದ ಒಳ್ಳೆಯ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಈ ಮಾತ್ರೆಗಳು ನಕಲಿ ಮಾಡುತ್ತವೆ ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ. ಕೆಲವು ಮಾಧ್ಯಮ ವರದಿಗಳಂತೂ ಇವು ಬೇಗನೇ ವ್ಯಾಯಮಕ್ಕೇ ಬದಲಿ ಆಗಲಿವೆ ಎಂದು ಸುದ್ದಿ ಮಾಡಿವೆ. ಅಂದರೆ, ವ್ಯಾಯಾಮ ಬೇಕಾಗಿಲ್ಲ, ಈ ಮಾತ್ರೆ ನುಂಗಿದರೆ ಸಾಕು ಎಂಬಂತೆ! ಇಂತಹ ಕೆಲವು ಮಾತ್ರೆಗಳ ಹೆಸರು: ಎಐಸಿಎಆರ್, ಜಿಡಬ್ಲ್ಯು ೫೦೧೫೧೬, ಜಿಎಸ್ಕೆ ೪೭೧೬, ಎಸ್ಆರ್ ೯೦೦೯, ಐರಿಸಿನ್ ಮತ್ತು ರೆಸ್ವೆರಾಟೊಲ್.

ನಮ್ಮ ದೇಶದಲ್ಲಿ ವಿಲೇವಾರಿಯಾಗದಿರುವ ವ್ಯಾಜ್ಯಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಸುಮಾರು ಮೂರು ಕೋಟಿ. ಇದರ ವಿಲೇವಾರಿಗೆ ಎರಡು ಶತಮಾನಗಳೇ ಬೇಕೆಂಬ ಮಾತು ಮತ್ತೆಮತ್ತೆ ಕೇಳಿ ಬರುತ್ತಿದೆ. ಕೋರ್ಟ್ಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಜನರ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹತೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗಲು ಇದುವೇ ಮುಖ್ಯ ಕಾರಣ.
ಬಾಕಿಯಿರುವ ವ್ಯಾಜ್ಯಗಳ ವಿಲೇವಾರಿಗೆ ಶತಮಾನ ಬೇಕಾದೀತೆಂಬ ಮಾತು ನಿಜವೇ? ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಪ್ರಕಟಿಸುತ್ತಿರುವ “ಕೋರ್ಟ್ ನ್ಯೂಸ್” ಎಂಬ ತ್ರೈಮಾಸಿಕದ ಅಂಕೆಸಂಖ್ಯೆಗಳನ್ನು ಜಾಲಾಡಿದರೆ ಸತ್ಯಾಸತ್ಯತೆ ತಿಳಿಯುತ್ತದೆ.

ಐದು ವರುಷಗಳ (2009 - 2013) ಅವಧಿಯ ಅಂಕೆಸಂಖ್ಯೆ ಪರಿಶೀಲಿಸೋಣ. 2009ರಲ್ಲಿ ಬಾಕಿಯಿದ್ದ ವ್ಯಾಜ್ಯಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ 30.3 ದಶಲಕ್ಷ. 2013ರ ಅಂತ್ಯದಲ್ಲಿ ಈ ಸಂಖ್ಯೆ 31.7 ದಶಲಕ್ಷಗಳಿಗೆ ಏರಿತು. ಈ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರ ಹುದ್ದೆಗಳು ಖಾಲಿಯಾಗಿದ್ದವು. ಅವನ್ನೆಲ್ಲ ಭರ್ತಿ ಮಾಡಿದ್ದರೆ ಹಾಗೂ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರೂ ಸರಾಸರಿ ಸಂಖ್ಯೆಯಷ್ಟು ವ್ಯಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ವಿಲೇವಾರಿ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರೆ ಏನಾಗುತ್ತಿತ್ತು? ವಿಲೇವಾರಿಯಾಗುತ್ತಿದ್ದ ವ್ಯಾಜ್ಯಗಳ ಒಟ್ಟು ಸಂಖ್ಯೆ 20.48 ದಶಲಕ್ಷ ಆಗುತ್ತಿತ್ತು. ಅಂದರೆ, 2013ರ ಅಂತ್ಯದಲ್ಲಿ 11.25 ದಶಲಕ್ಷ (31.7 ದಶಲಕ್ಷಗಳ ಬದಲಾಗಿ) ವ್ಯಾಜ್ಯಗಳು ಮಾತ್ರ ಬಾಕಿ ಉಳಿಯುತ್ತಿದ್ದವು.

ಇದರಿಂದ ತಿಳಿಯಬೇಕಾದ್ದೇನು? ಖಾಲಿಯಿರುವ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರ ಹುದ್ದೆಗಳನ್ನು ಭರ್ತಿ ಮಾಡದಿರುವುದೇ ಲಕ್ಷಗಟ್ಟಲೆ ವ್ಯಾಜ್ಯಗಳು ವಿಲೇವಾರಿ ಆಗದಿರಲು ಪ್ರಧಾನ ಕಾರಣ.

ಇದರ ಪರಿಣಾಮಗಳೇನು? ನಮ್ಮ ದೇಶದ ಜೈಲುಗಳಲ್ಲಿ ಇರುವವರಲ್ಲಿ ಮೂರನೆಯ ಒಂದು ಭಾಗ ಶಿಕ್ಷೆಗೊಳಗಾದ ಅಪರಾಧಿಗಳಾದರೆ, ಉಳಿದ ಮೂರನೆಯ ಎರಡು ಭಾಗ ವಿಚಾರಣಾಧೀನ ಖೈದಿಗಳು. ಅಪರಾಧ ಸಾಬೀತಾಗುವ ವರೆಗೆ ಆಪಾದಿತನೊಬ್ಬ ನಿರಪರಾಧಿ ಎನ್ನುತ್ತದೆ ನಮ್ಮ ನ್ಯಾಯದಾನ ವ್ಯವಸ್ಥೆ. ಅದೇ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಲಕ್ಷಗಟ್ಟಲೆ ವಿಚಾರಣಾಧೀನ ಖೈದಿಗಳನ್ನು ವಿಚಾರಣೆಯ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ನಿರ್ದಯವಾಗಿ ವರುಷಗಟ್ಟಲೆ ಜೈಲುಗಳಲ್ಲಿಡುತ್ತದೆ.

ಮ್ಯಾಗ್ಗಿ ನೂಡಲ್ ಮಣ್ಣು ಮುಕ್ಕಿತು; ತಿಂಗಳಿಗೆ ೩೫೦ ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿ ವ್ಯವಹಾರ ಕಳೆದುಕೊಂಡಿತು- ಇದು ೨೦೧೫ನೇ ವರುಷದ ದೊಡ್ಡ ಸುದ್ದಿ.
ಆದರೆ, ಕಳೆದ ೨೦ ವರುಷಗಳಲ್ಲಿ ಅದರ ಉತ್ಪಾದಕ ಕಂಪೆನಿ ನೆಸ್ಲೆ ಮಾಡಿದ ಮೋಸಕ್ಕೆ, ಅನೈತಿಕ ಮಾರಾಟ ತಂತ್ರಗಳಿಗೆ, ಕೋಟಿಗಟ್ಟಲೆ ಅಮಾಯಕ ಜನರಿಗೆ ವಿಷ ಉಣಿಸಿದ್ದಕ್ಕೆ ಯಾವ ಶಿಕ್ಷೆಯೂ ಆಗಿಲ್ಲ – ಇದು ಸುದ್ದಿಯಾಗಲಿಲ್ಲ!
ಮ್ಯಾಗ್ಗಿ ನೂಡಲ್ ಪ್ಯಾಕೆಟುಗಳಲ್ಲಿ “ನೋ ಏಡೆಡ್ ಎಂ.ಎಸ್.ಜಿ.” ಎಂದು ಜಬರದಸ್ತಿನಿಂದ ಮುದ್ರಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಆದರೆ, ಮ್ಯಾಗ್ಗಿ ನೂಡಲುಗಳಲ್ಲಿ ಎಂ.ಎಸ್.ಜಿ. ಇತ್ತು ಎಂಬ ಸತ್ಯ ಈಗ ಜಗಜ್ಜಾಹೀರಾಗಿದೆ. ಇದು ನೆಸ್ಲೆ ಕಂಪೆನಿ ಮಾಡಿದ ಮೋಸವಲ್ಲವೇ?
ಲಕ್ಷಗಟ್ಟಲೆ ತಾಯಂದಿರು ತಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಜೋಪಾನದಿಂದ ಬೆಳೆಸುತ್ತಾರೆ. ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ತಿಂಡಿತಿನಿಸು ಆಹಾರ ಮಾತ್ರ ತಿನಿಸಿ ಸಲಹುತ್ತಾರೆ. ಅಂತಹ ಮಕ್ಕಳು ಕಿಂಡರ್ ಗಾರ್ಟನಿಗೆ ಕಾಲಿಟ್ಟ ದಿನವೇ ಮ್ಯಾಗ್ಗಿ ನೂಡಲಿನ ಮಾರಾಟ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳು ಅಲ್ಲಿಗೆ ವಕ್ಕರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಪುಕ್ಕಟೆ ಮ್ಯಾಗ್ಗಿ ನೂಡಲ್ ತಿನಿಸಿ ಚಟ ಹಿಡಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅಂದು ಸಂಜೆ ಮನೆಗೆ ಮರಳಿದ ಮಗು “ನಂಗೆ ಮ್ಯಾಗ್ಗಿ ಕೊಡು” ಎಂದು ಹಟ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದು ನೆಸ್ಲೆ ಕಂಪೆನಿಯ ಅನೈತಿಕ ಮಾರಾಟ ತಂತ್ರ ಅಲ್ಲವೇ?
ಮ್ಯಾಗ್ಗಿ ನೂಡಲಿಗೆ ಸೀಸ ಹಾಕಬಾರದಿತ್ತು. ಸಹನೀಯ ಮಿತಿಗಿಂತ ಜಾಸ್ತಿ ಸೀಸ ಹಾಕಲೇ ಬಾರದಿತ್ತು. ಯಾಕೆಂದರೆ ಸೀಸ ವಿಷ. ಆದರೂ ಮ್ಯಾಗ್ಗಿ ನೂಡಲಿಗೆ ನೆಸ್ಲೆ ಕಂಪೆನಿ ಸೀಸ ಹಾಕಿದ್ದು ಯಾಕೆ? ಅದನ್ನು ತಿಂದವರ ಆರೋಗ್ಯ ಹದಗೆಟ್ಟರೂ ಚಿಂತಿಲ್ಲ, ತಮಗೆ ಲಾಭವಾದರೆ ಸಾಕು ಎಂಬುದೇ ಕಾರಣವಲ್ಲವೇ?
ಮ್ಯಾಗ್ಗಿ ನೂಡಲ್ಸ್ ಒಂದೇ ಅಲ್ಲ. ಲಾಭದ ಕೊಳ್ಳೆ ಹೊಡೆಯಲಿಕ್ಕಾಗಿ ನೆಸ್ಲೆಯಂತಹ ಕಂಪೆನಿಗಳು ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ನೂರಾರು ವಿಷ ಆಹಾರಗಳು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಶಕ್ತಿಪೇಯ (ಎನರ್ಜಿ ಡ್ರಿಂಕ್ಸ್)ಗಳಾದ ಮೋನ್ಸ್-ಟರ್ ಮತ್ತು ರೆಸ್ಟ್-ಲೆಸ್.  ೨೦೧೫ರ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಇವನ್ನು ಭಾರತದ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಿಂದ ಹಿಂದೆಗೆಯುವ ಆದೇಶ ಹೊರಡಿಸಿದ್ದೂ ಸುದ್ದಿಯಾಗಲೇ ಇಲ್ಲ!

ಹಿಮಾಚಲ ಪ್ರದೇಶದ ಮನಾಲಿಗೆ ಹೈದರಾಬಾದಿನ ವಿಜ್ನಾನಜ್ಯೋತಿ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಕಾಲೇಜಿನ ೫೧ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಪ್ರವಾಸದ ಸಂದರ್ಭ. ೮ ಜೂನ್ ೨೦೧೪ರಂದು ಬಿಯಾಸ್ ನದಿ ದಡದಲ್ಲಿರುವ ಹನೋಗಿ ಮಾತಾ ದೇಗುಲದ ಹತ್ತಿರ ನೆರೆದಿದ್ದ ಅವರೆಲ್ಲ ಖುಷಿಯಿಂದ ಫೋಟೋ ತೆಗೆಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು.
ಹಠಾತ್ತಾಗಿ ಬಿಯಾಸ್ ನದಿಯಲ್ಲಿ ಐದಾರು ಅಡಿಗಳೆತ್ತರಕ್ಕೆ ನೀರು ನುಗ್ಗಿ ಬಂತು. ನೋಡನೋಡುತ್ತಿದ್ದಂತೆಯೇ ಅವರಲ್ಲಿ ೨೪ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಕೊಚ್ಚಿ ಹೋದರು.
ಯಾಕೆ ಹೀಗಾಯಿತು? ಯಾವುದೇ ಮುನ್ನೆಚ್ಚರಿಕೆ ನೀಡದೆ ಲಾರ್ಜಿ ಅಣೆಕಟ್ಟಿನ ಎಲ್ಲ ಗೇಟುಗಳನ್ನು ತೆರೆದ ಕಾರಣ. ಆದರೆ, ಪ್ರಕರಣದ ಮೂಲಕ್ಕೆ ಹೋದರೆ ತಿಳಿಯುತ್ತದೆ ನಿಜವಾದ ಕಾರಣ. ಅಣೆಕಟ್ಟಿನಿಂದ ನೀರು ಬಿಡುವಾಗ ನಿಧಾನವಾಗಿ ಒಂದೊಂದೇ ಗೇಟುಗಳನ್ನು ತೆರೆಯಬೇಕು. ಅದಲ್ಲದೆ, ಅಣೆಕಟ್ಟಿನ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಜನರಿಗೆ ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿ ಮುನ್ನೆಚ್ಚರಿಕೆ ನೀಡಬೇಕು. ಅಂದರೆ, ನದಿದಡದಲ್ಲಿ ಜನ ಸೇರುವಲ್ಲೆಲ್ಲ ಅಣೆಕಟ್ಟಿನಿಂದ ನೀರು ಬಿಡುವ ಮುನ್ಸೂಚನೆ ಘೋಷಿಸುವ ಭಿತ್ತಿಪತ್ರಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಬೇಕು. ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ನದಿಯ ದಡದ ಪಕ್ಕದ ರಸ್ತೆಗಳಲ್ಲಿ ಸೈರನ್ ಬಾರಿಸುತ್ತಾ ವಾಹನಗಳಲ್ಲಿ ಹಲವು ಬಾರಿ ಸುತ್ತಾಡಿ ನೀರು ಬಿಡುವ ಬಗ್ಗೆ ಘೋಷಣೆ ಕೂಗಿ ಜನರನ್ನು ಎಚ್ಚರಿಸಬೇಕು.
ಅಲ್ಲಿ ಇದ್ಯಾವ ಮುನ್ನೆಚ್ಚರಿಕೆ ಕ್ರಮವನ್ನೂ ಅನುಸರಿಸದೆ, ಒಂದೇ ಸಲ ಅಣೆಕಟ್ಟಿನ ಎಲ್ಲ ಗೇಟುಗಳನ್ನೂ ತೆರೆದು, ನೀರು ಬಿಟ್ಟದ್ದು ಯಾಕೆ? ಸ್ಥಳೀಯರು ಹೇಳುವ ಪ್ರಕಾರ, ಮರಳು ಮಾಫಿಯಾ ಜೊತೆ ಲಾರ್ಜಿ ಅಣೆಕಟ್ಟಿನ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಕೈಜೋಡಿಸಿದ್ದೇ ಇದಕೆ ಕಾರಣ. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೆದ್ದಾರಿಯಿಂದ ಬಿಯಾಸ್ ನದಿದಡಕ್ಕೆ ಹೋಗಲಿಕ್ಕಾಗಿ ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ಮರಳು ಮಾಫಿಯಾ ನಿರ್ಮಿಸಿರುವ ಅಕ್ರಮ ರಸ್ತೆಗಳೇ ಇದಕ್ಕೆ ಪುರಾವೆ. ಅಗಾಧ ಪ್ರಮಾಣದ ನೀರನ್ನು ಒಂದೇ ಬಾರಿ ಅಣೆಕಟ್ಟಿನಿಂದ ಕೆಳಕ್ಕೆ ನುಗ್ಗಿಸಿದರೆ ಭಾರೀ ಪರಿಮಾಣದ ಮರಳು ನೀರಿನೊಂದಿಗೆ ನದಿಬುಡಕ್ಕೆ ಇಳಿದು ಬಂದು ಶೇಖರವಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಮರಳನ್ನು ಕಳ್ಳಸಾಗಣೆದಾರರು ಅಕ್ರಮವಾಗಿ ರಾತ್ರಿ ಹೊತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಟ್ರಾಕ್ಟರಿನಲ್ಲಿ ಸಾಗಿಸಿ, ಅನಂತರ ಮಾರಿ, ಲಕ್ಷಗಟ್ಟಲೆ ರೂಪಾಯಿ ಲಾಭ ಗಳಿಸುತ್ತಾರೆ.