Consumers' Forum & RTI

ಪ್ರಕರಣದ ವಿವರ
ಮಂಗಳೂರಿನ ಶ್ರೀ. ದಿವಾಕರ ಆಚಾರ್ಯ ಎಂಬುವವರು ಚಿನ್ನದ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವವರು, ಅವರು ತಮ್ಮ ವೃತ್ತಿ ಜೀವನದ ಅವಶ್ಯಕತೆಗಾಗಿ ವೈಬ್ರೇಟರ್ ಪಾಲಿಶಿಂಗ್ ಯಂತ್ರವೊಂದನ್ನು ಖರೀದಿಸಲು ಬಯಸಿ ಸ್ವತ: ಮಂಬೈಗೆ ಹೋಗಿ, “ಮಾಸ್ಟರ್”
ಕಂಪೆನಿಯ ಉತ್ತಮ ದರ್ಜೆಯ ಯಂತ್ರವನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿದರು. ಊರಿಗೆ ಮರಳಿದ ಮೇಲೆ ಸಹಕಾರಿ ಬ್ಯಾಂಕೊಂದರ ಸಾಲ ಸೌಲಭ್ಯ ಪಡೆದು, ತಾ. 15-10-98ರಂದು ರೂ. 34,350/- ಮೌಲ್ಯದ ಡಿಡಿಯನ್ನು ಸದರಿ ಕಂಪೆನಿಗೆ ಕಳುಹಿಸಿದರು. ಇದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ಶ್ರೀ. ದಿವಾಕರ ಆಚಾರ್ಯರಿಗೆ ತಾ. 9-11-98ರಂದು ಪಾರ್ಸೆಲ್ ಮೂಲಕ ಪಾಲಿಶಿಂಗ್ ಯಂತ್ರ ಬಂತು.

ದಿಗ್ಭ್ರಮೆ
ಯಂತ್ರವನ್ನು ನೋಡಿದ ಶ್ರೀ. ದಿವಾಕರ ಆಚಾರ್ಯರು ದಿಗ್ಭ್ರಮೆ ಹೊಂದಿದರು. ಯಾಕೆಂದರೆ ಅವರು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಖರೀದಿಸಿದ ಯಂತ್ರ ಅದಾಗಿರಲ್ಲಿಲ್ಲ. ಯಂತ್ರದ ಮೇಲೆ ತಯಾರಕರ ಹೆಸರು (Brand Name) ನಮೂನೆ ಸಂಖ್ಯೆ (Model No.), ಕ್ರಮ ಸಂಖ್ಯೆ (Serial No.) ಉತ್ಪಾದನೆಯ ದಿನಾಂಕ (Manufacturing Date) ಯಾವುದೂ ಇರಲಿಲ್ಲ! ಅಷ್ಟೇಕೆ? ಯಾವುದೇ ವಿದ್ಯುತ್-ಚಾಲಿತ ಯಂತ್ರದಲ್ಲಿ ಇರಬೇಕಾದ “ಆನ್-ಆಫ್” ಸ್ವಿಚ್ ಕೂಡಾ ಈ ಯಂತ್ರದಲ್ಲಿ ಇರಲಿಲ್ಲ!! ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಯಂತ್ರದ ಜೊತೆಗೆ ಗ್ಯಾರಂಟಿ ಕಾರ್ಡ್ ಹಾಗೂ ಉಪಯೋಗಿಸುವ ಕ್ರಮ, ವಿವರಿಸುವ ಕೈಪಿಡಿಯೂ (Instruction Manual) ಬಂದಿರಲಿಲ್ಲ.
ಆದರೂ ಯಂತ್ರದ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸಲು ಶ್ರೀ ಆಚಾರ್ಯರುಯಂತ್ರವನ್ನು ತಮ್ಮ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಉಪಯೋಗಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಆದರೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯದಲ್ಲೇ ಅವರಿಗೆ ಯಂತ್ರದ ಕಳಪೆ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಅರಿವಾಯಿತು. “ಆನ್” ಮಾಡಿದ
ತಕ್ಷಣ ಯಂತ್ರ ನಿಂತಲ್ಲಿ ನಿಲ್ಲದೇ ಎರಡು ಅಡಿ ಆಚೆಗೂ ಈಚೆಗೂ ತೆವಳಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತಿತ್ತು!

ಪೂರೈಕೆದಾರರಿಗೆ ದೂರು
ತಾನು ಮೋಸ ಹೋದುದನ್ನು ಅರಿತ ಶ್ರೀ. ಆಚಾರ್ಯರು ದಿನಾಂಕ: 23-11-98ರಂದು ಪೂರೈಕೆದಾರರಿಗೆ ಪತ್ರ ಬರೆದು ಯಂತ್ರದಲ್ಲಿರುವ ದೋಷವನ್ನು ವಿವರಿಸಿದರು. ಯ:ಕಶ್ಚಿತ್ ಒಂದು ಪೆನ್ನಿನ ರಿಫೀಲ್ ಮೇಲೆಯೂ ಉತ್ಪಾದಕರ ಹೆಸರು

ಇದು ವೇದಿಕೆಯ ಹೆಸರು ನೋಡಿಯೇ ಇತ್ಯರ್ಥಗೊಂಡ ಪ್ರಕರಣ.

ರತ್ನಾಕರ ಬೈಂದೂರು ಎನ್ನುವವರ ವಾಸ ಸ್ಥಳ ಗಂಗೊಳ್ಳಿ. ಇವರು ಮಾಜಿ ಸೈನಿಕರು. ಗಂಗೊಳ್ಳಿಯ ಕೆನರಾ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಶಾಖೆಯಲ್ಲಿರುವ ಸೇವಿಂಗ್ಸ್ ಖಾತೆಗೆ ಇವರ ಪೆನ್ಶನ್ ಹಣ ಜಮೆಯಾಗುತ್ತಿತ್ತು.

ಭಾರತ ಸರಕಾರವು 98 ಜುಲೈಯಲ್ಲಿ ಹೊರಡಿಸಿದ ಆದೇಶದಂತೆ ತಾ. 1-1-96ರಿಂದ ಪೂರ್ವಾನ್ವಯವಾಗುವಂತೆ ಮಾಜಿ ಸೈನಿಕರ ತುಟ್ಟಿ ಭತ್ತೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಳವುಂಟಾಗಿತ್ತು. ಶ್ರೀ ರತ್ನಾಕರ ಇವರು ಹೆಚ್ಚಳದ ತುಟ್ಟಿ ಭತ್ತೆಯು ತನ್ನ ಖಾತೆಗೆ ಜಮಾ ಮಾಡಲಾಗಿದೆಯೇ ಎಂದು ಪ್ರತಿ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಬ್ಯಾಂಕಿನಲ್ಲಿ ವಿಚಾರಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಹೀಗೆ ಐದಾರು ತಿಂಗಳ ತನಕ ವಿಚಾರಿಸಿದರೂ ಇವರ ಖಾತೆಗೆ ಹಣ ಜಮೆಯಾಗಿರಲೇ ಇಲ್ಲ.

1999 ರ ಮಾರ್ಚಿ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಎಪ್ರಿಲ್ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಅಧಿಕಾರಿಗೆ ಪತ್ರ ಬರೆದರು. ಆದರೂ ಇವರ ಖಾತೆಗೆ ಜಮೆ ಮಾಡಲಿಲ್ಲ. ಆದ್ದರಿಂದ ತಾ.10-6-99ರಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಮೆನೇಜರರಿಗೆ ಇನ್ನೊಂದು ಪತ್ರ ಬರೆದು ಯಥಾಪ್ರತಿಯನ್ನು ಬಸ್ರೂರು ಬಳಕೆದಾರರ ವೇದಿಕೆಗೆ ಕಳುಹಿಸಿದರು. ಈ ಪತ್ರವು ಮಾತ್ರ ಸರಿಯಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿತು. ವೇದಿಕೆಯಿಂದ ಅನುಸರಣಾ ಪತ್ರ ಬರೆಯುವ ಮೊದಲೇ ಶ್ರೀ ರತ್ನಾಕರರು ವೇದಿಕೆಗೆ ಪತ್ರ ಬರೆದು ತನಗೆಬರಬೇಕಾಗಿರುವ ತುಟ್ಟಿ ಭತ್ತೆ ಬಾಕಿ ರೂ. 2,460/- ನಾಲ್ಕೇ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಖಾತೆಗೆ ಜಮಾ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆಂದು ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ತನಗೆ ಬಹಳಷ್ಟು ಹಿಂದೆಯೇ ಕೊಡಬೇಕಾದ ಹಣವನ್ನು ತಡವಾಗಿ ಕೊಟ್ಟಿದ್ದರಿಂದ ವಿಳಂಬಿತ ಅವಧಿಗೆ ಬಡ್ಡಿ ಕೊಡಬೇಕೆಂದು ಕೇಳಿ ಶಾಖಾ ಮೆನೇಜರರಿಗೆ ಇದೀಗ ಇನ್ನೊಂದು ಪತ್ರ ಬರೆದು ಎರಡನೇ ಹೋರಾಟ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಸೈನಿಕನಾಗಿರುವಾಗ ವೈರಿಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಟ, ನಿವೃತ್ತನಾದ ಮೇಲೆ ನಮ್ಮವರ ವಿರುದ್ಧವೇ ಹೋರಾಟ!

ಇದು ಬಳಕೆದಾರರ ವೇದಿಕೆ ಪತ್ರ ಬರೆಯದಿದ್ದರೂ ಪರಿಹಾರವಾದ ಪ್ರಕರಣ.

ಕುಂದಾಪುರ ತಾಲೂಕು ಗೋಪಾಡಿಯ ಶ್ರೀ ಯು.ಕಾಂತರಾಜ್ ಇವರು ಮಿಟಾ ಮ್ಯಾನ್ ಪವರ್ ಕನ್ಸಲ್ಟೆಂಟ್‌ಗೆ ತಾ. 13-6-98ರಂದೇ ಪಾಸ್-ಪೋರ್ಟ್ ಕೊಟ್ಟಿದ್ದರು. ಆ ಬಗ್ಗೆ

ಸ್ವೀಕೃತ ರಶೀದಿಯನ್ನೂ ಪಡೆದಿದ್ದರು. ಅಸೌಖ್ಯದ ಕಾರಣ ಅವರು ವಿದೇಶಕ್ಕೆ ಹೋಗುವ ಆಲೋಚನೆಯನ್ನು ಕೈಬಿಟ್ಟರು. ತನ್ನ ಸ್ನೇಹಿತರೊಬ್ಬರೊಡನೆ ಒಂದು ಅಧಿಕಾರ ಪತ್ರ (Authorisation Letter) ನೀಡಿ, ಸ್ನೇಹಿತರ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಪಾಸ್-ಪೋರ್ಟ್ ಕೊಟ್ಟು ಕಳುಹಿಸುವಂತೆ ತಿಳಿಸಿದರು. ಆದರೆ ಮೂರು ನಾಲ್ಕು ಬಾರಿ ಮಂಗಳೂರಿಗೆ ಹೋದರೂ ಸದ್ರಿ ಸಂಸ್ಥೆಯವರನ್ನು ಭೇಟಿ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿಲ್ಲ. ಕೊನೆಗೊಮ್ಮೆ ಅವರನ್ನು ಭೇಟಿ ಮಾಡಿದ ಸ್ನೇಹಿತರೊಡನೆ ಸಂಸ್ಥೆಯವರು ಹೇಳಿದ್ದೇನು ಗೊತ್ತೆ? “ಕಾಂತರಾಜ್ಅವರು ತನ್ನ ಅಸೌಖ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರವನ್ನು ಒದಗಿಸಿದರೆ ಅವರ ಪಾಸ್-ಪೋರ್ಟ್ ಹಿಂತಿರುಗಿಸಲಾಗುವುದು” ಎಂದು. ಇದು ಯಾವ ಕಾನೂನು ಎಂದು ಶ್ರೀ ಕಾಂತರಾಜರಿಗೆ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಲಾಗದಿದ್ದರೂ ಪಾಸ್-ಪೋರ್ಟ್ ಹಿಂದಕ್ಕೆ ಪಡೆಯಬೇಕಾದುದರಿಂದ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಪ್ರಮಾಣ ಪತ್ರವನ್ನೂ ಮಾಡಿಸಿ ಕಳುಹಿಸಿ ಕೊಟ್ಟರು.

ಇಷ್ಟೆಲ್ಲ ಮಾಡಿದರೂ ಪಾಸ್-ಪೋರ್ಟ್ ಮಾತ್ರ ಬರಲೇ ಇಲ್ಲ. ನಿರುಪಾಯರಾದ ಶ್ರೀ ಕಾಂತರಾಜರು ತಾ. 11-6-99ರಲ್ಲಿ ಅವರಿಗೊಂದು ಪತ್ರ ಬರೆದು ಕೆಳಗಡೆಯಲ್ಲಿ ವೇದಿಕೆಯ ಹೆಸರನ್ನು ಹಾಕಿದರು. ಈ ಪತ್ರ ತಲುಪಿ ಕೇವಲ ಹತ್ತೇ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ನೋಂದಣಿ ಅಂಚೆಯಲ್ಲಿ ಪಾಸ್-ಪೋರ್ಟ್ ಕಾಂತರಾಜರ ಕೈಸೇರಿತು. ಆ ಸಂಸ್ಥೆಯು ಒಂದೇ ಒಂದು ಪತ್ರ ಬರೆಯಲೂ ವೇದಿಕೆಗೆ ಅವಕಾಶ ನೀಡಲಿಲ್ಲ

ಫೋಟೋ: ಭಾರತೀಯ ಪಾಸ್-ಪೋರ್ಟ್

ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡದ ನಿಡ್ಲೆಯ ರಾಜ ಆಚಾರಿ ದೇಶ ಸೇವೆ ಮಾಡಬೇಕೆನ್ನುವ ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಸೈನ್ಯವನ್ನು ಸೇರಿದರು. ಸುಮಾರು ಹತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ನಂತರ ಅವರಿಗೆ ಅನಾರೋಗ್ಯ ಬಾಧಿಸಿತು. ಸೈನ್ಯದಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಲು ಅನರ್ಹರಾದರು. ಹೀಗಾಗಿ ಅನಿವಾರ್ಯವಾಗಿ ನಿವೃತ್ತರಾಗಿ ಊರಿಗೆ ಮರಳಿದರು.

ನಿವೃತ್ತ ಸೈನಿಕ ರಾಜ ಅಚಾರಿಯವರಿಗೆ ಪಿಂಚಣಿ ಹಾಗೂ ಶಾರೀರಿಕ ನ್ಯೂನತೆಗಾಗಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಭತ್ತೆ ಬರುತ್ತಿತ್ತು. ಆದರೆ ಈ ಭತ್ತೆ 8-11-96ರ ನಂತರ ಮುಂದುವರಿಸುವ ಬಗ್ಗೆ ಆದೇಶ ಬಾರದಿರುವುದರಿಂದ ರಾಜ ಆಚಾರಿಯವರಿಗೆ ಪಾವತಿ ದೊರೆಯುವುದು ನಿಂತಿತು. ಹೀಗಾಗಿ ತಾ. 31-8-99ರಂದು ಭತ್ತೆ ಪಾವತಿಯನ್ನು ಬ್ಯಾಂಕ್ ನಿಲ್ಲಿಸಿತು. ಅದಲ್ಲದೆ, 1996-99 ಅವಧಿಯ ಪಾವತಿಯನ್ನು ರಾಜ ಆಚಾರಿಯವರಿಂದ ವಸೂಲು ಮಾಡಿತು.

ಈ ಬಗ್ಗೆ ರಾಜ ಆಚಾರಿಯವರು ಕೇಳಿದ ವಿವರಣೆಗೆ ಜಿಲ್ಲಾ ಖಜಾನಾಧಿಕಾರಿಯವರು ಪಾವತಿಗೆ ಮುಂದುವರಿಕೆಯ ಪತ್ರ ಬಾರದಿರುವುದರಿಂದ ಪಾವತಿ ನಿಂತಿದೆ ಎಂದು ವಿವರಣೆ ನೀಡಿದರು. ಅಲಹಾಬಾದಿನಲ್ಲಿರುವ ಸೈನಿಕ ಕೇಂದ್ರ ಕಚೇರಿಗೆ ಈ ಬಗ್ಗೆ ಪತ್ರವನ್ನು ಬರೆದಾಗ ಅವರು ಈಗಾಗಲೇ ಸೂಕ್ತ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಂಡಿರುವುದಾಗಿ ತಿಳಿಸಿದರು. ಆದರೆ ಜಿಲ್ಲಾಖಜಾನಾಧಿಕಾರಿ ಅವರಿಂದ ಈ ಕುರಿತು ಸಮರ್ಪಕ ಉತ್ತರ ದೊರಕದೆ ಇರುವುದರಿಂದ ರಾಜ ಆಚಾರಿಯವರು ನಿಡ್ಲೆ ಬಳಕೆದಾರರ ವೇದಿಕೆಗೆ ತನ್ನ ತೊಂದರೆಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸಿ ಸಮಸ್ಯಾ ಪರಿಹಾರಕ್ಕೆ ಸೂಕ್ತ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ಹಾಗೂ ಬೆಂಬಲ ನೀಡುವಂತೆ ಕೋರಿದರು.

235
ನಿಡ್ಲೆ ವೇದಿಕೆಯು ವಿಳಂಬಿಸದೆ ರಾಜ ಆಚಾರಿಯವರ ಪ್ರಕರಣದ ಬಗ್ಗೆ ತನ್ನ ಮೊದಲ ಪತ್ರವನ್ನು ಅಲಹಾಬಾದಿನ ಸೈನಿಕ ಕೇಂದ್ರ ಕಚೇರಿಗೆ ಬರೆಯಿತು. ವೈದ್ಯಕೀಯ ಭತ್ತೆಯ ಮುಂದುವರಿಕೆಯ ಆದೇಶವನ್ನು ತಕ್ಷಣವೇ ಕಳುಹಿಸುವಂತೆ ವೇದಿಕೆಯು ಕಛೇರಿಯನ್ನು ಆಗ್ರಹಿಸಿತು.