ಮನದಿಂದ ಮನಕೆ ಪಾರ್ವುದು ಬಾಳಿನುರಿಯ ಕಿಡಿ
ಮನೆಯಿಂದ ಮನೆಗಲೆವ ಗಾಳಿ ಹೊಗೆಯಂತೆ
ಮನುಜರ ಪರಸ್ಪರೋದ್ರೇಕ ಜಗದ ವಿಲಾಸ
ಮನವೆ ಪರಮಾದ್ಭುತವೊ – ಮಂಕುತಿಮ್ಮ
ಮನಸ್ಸಿನ ಪರಿಯನ್ನು ತಮ್ಮ ಕೆಲವು ಮುಕ್ತಕಗಳಲ್ಲಿ ಸುಂದರವಾಗಿ ಚಿತ್ರಿಸಿದ್ದಾರೆ ಮಾನ್ಯ ಡಿ.ವಿ. ಗುಂಡಪ್ಪನವರು. ಆ ಮೂಲಕ, ಮನೋವ್ಯಾಪಾರವನ್ನು ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಹಕರಿಸುವ ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಈ ಮುಕ್ತಕದಲ್ಲಿ ಅವರು ಮನಸ್ಸಿಗೆ ನೀಡಿರುವ ಉಪಮೆ ಮನೆಯಿಂದ ಮನೆಗೆ ಅಲೆಯುವ ಗಾಳಿ ಮತ್ತು ಹೊಗೆ. ಇವನ್ನು ಯಾರೂ ಹಿಡಿದಿಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಅವು ನಮ್ಮ ಮನೆಯ ಸಂದಿಗೊಂದಿಗಳಿಂದ ತೂರಿಕೊಂಡು ಪಕ್ಕದ ಮನೆಗಳಿಗೆ, ಅಲ್ಲಿಂದ ಆಚೆಯ ಮನೆಗಳಿಗೆ ಹೋಗಿಯೇ ಹೋಗುತ್ತವೆ. ನಮ್ಮ ಬದುಕಿನ ಬೆಂಕಿಯ ಕಿಡಿಗಳೂ ಹಾಗೆಯೇ. ಕೋಪ, ರೋಷ, ದ್ವೇಷ, ಹಗೆತನ, ನೀಚತನ ಇಂತಹ ಕೆಟ್ಟ ಭಾವನೆಗಳೆಲ್ಲ ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿಗಳಂತೆ. ಇವುಗಳು ಸ್ಫೋಟಿಸಿದಾಗೆಲ್ಲ ಕೆನ್ನಾಲಗೆಗಳು ಮನಸ್ಸಿನಿಂದ ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಹಾರುತ್ತವೆ – ವಿದ್ವುದ್ವೇಗದಲ್ಲಿ ಇಡೀ ಜಗತ್ತನ್ನೇ ವ್ಯಾಪಿಸುತ್ತವೆ.
ಇತ್ತೀಚೆಗೆ, ಬಂಗಾಲ ಕೊಲ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಿಯೋ ಹುಟ್ಟಿದ ಬಿರುಗಾಳಿ, ಚಂಡಮಾರುತವಾಗಿ ಬೆಳೆದು ಆಂಧ್ರದ ವಿಶಾಖಪಟ್ಟಣಕ್ಕೆ, ಒರಿಸ್ಸಾದ ಹಳ್ಳಿಗಳಿಗೆ ಅಪ್ಪಳಿಸಿ ರುದ್ರನರ್ತನ ಮಾಡಿದ್ದನ್ನು ನೆನೆಯೋಣ. ಹಾಗೆಯೇ ಯಾರೋ ಕೆಲವರ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿದ ದ್ವೇಷದ ಕಿಡಿ, ಯುಎಸ್ಎ ದೇಶದ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕಿನ ಅತಿ ಎತ್ತರದ ಬಹುಮಹಡಿ ಅವಳಿ ಕಟ್ಟಡಗಳನ್ನು ಧ್ವಂಸ ಮಾಡುವ ಸಂಚು ರೂಪಿಸಿತು. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ದೊಡ್ಡ ದಾಳಿಯ ತಂತ್ರ ಮಾಡಿ, ವಿಮಾನವನ್ನೇ ಆ ಅವಳಿಗೋಪುರಗಳಿಗೆ ಅಪ್ಪಳಿಸಿ ಅವನ್ನು ನಿರ್ನಾಮ ಮಾಡಿತು!
ಹೀಗೆ ಮನುಷ್ಯರ ಕ್ರೋಧ, ಉದ್ವೇಗ, ವೈರ ಭಾವನೆಗಳ ಸ್ಫೋಟ ಹಾಗೂ ತಾಕಲಾಟ, ಈ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಆಟವಿದ್ದಂತೆ. ಕ್ಷಣಕ್ಷಣವೂ ಅದರ ಬದಲಾವಣೆಯೇ ಒಂದು ಬೆರಗು. ಮುಂದೇನಾದೀತೆಂದು ಯಾರೂ ಊಹಿಸಲಾಗದು. ಹಿಂದೆ ಆದಂತೆಯೇ ಮುಂದೆಯೂ ಆದೀತೆಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗದು. ಆದ್ದರಿಂದಲೇ ನಮ್ಮ ಮನಸ್ಸೆಂಬುದು ಪರಮಾದ್ಭುತ.
ಅಣುವ ಸೀಳಲು ಬಹುದು ಕಣವಣಿಸಲು ಬಹುದು
ತಣುಬಿಸಿಗಳೊತ್ತಡವ ಪಿಡಿದಳೆಯಬಹುದು
ಗಣಿಸಲಳವೇ ಪ್ರೇಮ ಸುಖ ದುಃಖ ಮಹಿಮೆಗಳ
ಮನದ ಮೂಲವತರ್ಕ್ಯ – ಮರುಳ ಮುನಿಯ
ಈ ಮುಕ್ತಕದಲ್ಲಿ ಮನಸ್ಸಿನ ಭಾವಗಳ ನರ್ತನಾ ವಿಲಾಸವನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತಿದಾರೆ, ಮಾನ್ಯ ಡಿ. ವಿ. ಗುಂಡಪ್ಪನವರು. ಅಣುವನ್ನೇ ಸೀಳಬಹುದು. ಆ ಮೂಲಕ ಅದರೊಳಗಿನ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆಗೊಳಿಸಿ ಬಳಸಬಹುದು. ಪರಮಾಣು ವಿದ್ಯುತ್ ಸ್ಥಾವರಗಳ ಮೂಲಕ (ಕೈಗಾದಲ್ಲಿಯೂ ಇದೆ) ನಾವು ಮಾಡುತ್ತಿರುವುದು ಇದನ್ನೇ. ಆ ಸೂಕ್ಷ್ಮಕಣದ ಒಳಗಿನ ಸೂಕ್ಷ್ಮಾತಿಸೂಕ್ಷ್ಮ ಕಣಗಳನ್ನು ನಾವು ಎಣಿಸಬಹುದು; ಅಂದರೆ, ಒಂದು ಪರಮಾಣುವಿನ ಒಳಗೆ ಎಷ್ಟೆಷ್ಟು ಪ್ರೊಟಾನುಗಳು, ನ್ಯೂಟ್ರಾನುಗಳು ಮತ್ತು ಇಲೆಕ್ಟ್ರಾನುಗಳು ಇವೆ ಎಂಬುದನ್ನು. ಹಾಗೆಯೇ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಕಾಣದ ಮಣ್ಣಿನ ಕಣಗಳನ್ನೂ, ಸೂಕ್ಷ್ಮಜೀವಿಗಳಾದ ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾ, ವೈರಸ್, ಬೂಸ್ಟುಗಳನ್ನೂ ಲೆಕ್ಕ ಮಾಡಬಹುದು. ಕೋಟಿಗಟ್ಟಲೆ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಸಣ್ಣ ಪರಾಗಕಣಗಳನ್ನೂ ಗಾಳಿಯಲ್ಲಿರುವ ಧೂಳಿನ ಹಾಗೂ ಅನಿಲಗಳ ಕಣಗಳನ್ನೂ ಎಣಿಸಬಹುದು. ತಂಪು ಮತ್ತು ಬಿಸಿಗಳ ಒತ್ತಡವನ್ನೂ ಅಳೆಯಬಹುದು.
ಆದರೆ, ಮನುಷ್ಯನ ಮನಸ್ಸಿನ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಅಳೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವೇ? (ಗಣಿಸಲು ಅಳವೇ?) ಪ್ರೀತಿ, ಸಂತೋಷ, ದುಃಖದುಮ್ಮಾನಗಳ ಏರುಪೇರು ಎಣಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವೇ? ಈ ಭಾವದಲೆಗಳ ಪ್ರಭಾವ ಅಂದಾಜು ಮಾಡಲಾದೀತೇ?
ಒಲಿಂಪಿಕ್ಸ್ ಕ್ರೀಡಾಕೂಟದಲ್ಲಿ ಚಿನ್ನದ ಪದಕ ಗೆದ್ದು, ಆಯಾ ಕ್ರೀಡೆಯಲ್ಲಿ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲೇ ಶ್ರೇಷ್ಠರೆಂದು ಸಾಧಿಸಿ ತೋರಿಸಿದವರ ಸಂಭ್ರಮವನ್ನು ನೆನೆಯೋಣ. ಒಂದೇ ಒಲಿಂಪಿಕ್ಸ್ನಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕು ಚಿನ್ನದ ಪದಕ ಬಾಚಿಕೊಂಡ ಕಾರ್ಲ್ ಲೂಯಿಸನ ಆನಂದಕ್ಕೆ ಎಣೆಯುಂಟೇ? ೨೦೧೪ರಲ್ಲಿ ಹುಡ್ಹುಡ್ ಚಂಡಮಾರುತದಿಂದ, ಜಮ್ಮು- ಶ್ರೀನಗರದ ಭಾರೀ ಭೂಕಂಪದಿಂದ, ಕೇದಾರನಾಥದ ಭಯಂಕರ ನೆರೆಯಿಂದ ತಮ್ಮ ಸರ್ವಸ್ವವನ್ನೂ ಕಳೆದುಕೊಂಡವರ ದುಃಖ ಲೆಕ್ಕಕ್ಕೆ ಸಿಕ್ಕೀತೇ? ಖಂಡಿತವಾಗಿ ಇಲ್ಲ.
ಆದ್ದರಿಂದಲೇ ನಮ್ಮ ಮನಸ್ಸಿನಿಂದ ಚಿಮ್ಮುವ ಭಾವನೆಗಳು ತರ್ಕಕ್ಕೆ ಸಿಗಲಾರವು (ಅತರ್ಕ್ಯ). ಅವು ತರ್ಕ, ಮಿತಿ, ಗಡಿ, ಪರಿಧಿಗಳನ್ನು ಮೀರಿದ ಚೈತನ್ಯದ ಅಲೆಗಳು.